2024 Bütçesinde Tarihi Çöküş: Gelir-Gider Farkı Giderek Büyüyor
KKTC Maliyesi, Ocak-Eylül 2024 döneminde gelir ve gider dengesi açısından büyük bir açık yaşadı. Maliye Bakanlığı’nın verilerine göre, 9 ayda 49,3 milyar TL gelir elde edilirken, 53,9 milyar TL harcama yapıldı. Böylece, bütçede -4,4 milyar TL’lik bir açık oluştu. Üstelik, kaynağı belirtilmeyen 556 milyon TL’lik avans bu açığı daha da büyütüyor.
Türkiye’den Beklenen Yardım Gelmedi
Bütçede, Türkiye’nin kamu maliyesine yapacağı 5 milyar TL’lik katkı öngörülmesine rağmen, bu tutarın sadece %1.25’i, yani 62 milyon TL’si geldi. Bu eksik yardım, bütçe açığının daha da derinleşmesine sebep oldu. Muhalefet, bu durumun Türkiye’ye verilen sözlerin yerine getirilmemesiyle bağlantılı olduğunu öne sürüyor.
Bütçede Dev Açık
Maliye Bakanlığı verileri, Eylül sonu itibarıyla KKTC Maliyesi’nin “genel bütçedeki” açığının 4,4 milyar TL’ye; “yerel bütçedeki” açığının ise 1,56 milyar TL’ye ulaştığını gösteriyor. 556 milyon TL’lik kaynağı belirtilmeyen avansın eklenmesiyle, genel bütçedeki açık toplamda 4,96 milyar TL’ye çıkıyor.
Vergi Gelirleri
Bu süreçte en büyük yerel gelir kaynağını 34,2 milyar TL ile vergi gelirleri oluşturdu. Doğrudan vergiler 16,4 milyar TL, dolaylı vergiler ise 17,8 milyar TL olarak kaydedildi. Vergi gelirlerinde ithalattan alınan KDV 9,5 milyar TL olurken, gelir vergisi 10,7 milyar TL, kurumlar vergisi ise 3,8 milyar TL olarak gerçekleşti.
2024 bütçesinde derinleşen açık ve karşılanamayan yardım hedefleriyle, KKTC maliyesi tarihinin en zor dönemlerinden birini yaşıyor.