BIST 100 Nedir?
BIST 100, Borsa İstanbul’da (BIST) işlem gören en büyük ve likiditesi en yüksek 100 şirketin performansını izleyen, piyasa değeri ağırlıklı bir hisse senedi endeksidir. Bu tür endekslerde piyasa değeri daha yüksek olan şirketler endeksin değeri üzerinde daha fazla etkiye sahiptir.
Borsa İstanbul’un en popüler endekslerinden biri olan BIST 100 endeksi, tüm büyük yatırımcılar tarafından dikkatle takip edilen bir endekstir. Bunun en büyük sebebi; borsanın düşme ve yükselme yorumlarının BIST 100 endeksi dikkate alınarak yapılmasıdır. Özetle; bu 100 şirketin hisse senedi, borsanın genel performansını göstermektedir.
BIST 100, Borsa İstanbul’da hesaplanan çok sayıda endeks arasında özel bir yere sahiptir ve Türk hisse senedi piyasası için ana gösterge olarak kabul edilir. Endeksin önemini daha iyi anlamak için özelliklerine yakından bakalım:
- BIST 100 endeksi, Türkiye ekonomisinin tüm önemli sektörlerini temsil eder. BIST 100’ü oluşturan şirketlerin hisse senetleri yüksek işlem hacimlerine sahiptir. Bu durum, endeksin daha güvenilir ve takip edilebilir olmasını sağlar. Temsil gücü ve işlem hacmi göz önüne alındığında ekonominin genel durumu hakkında bilgi veren bir barometre işlevi görür.
- Ekonomik ve siyasal gelişmeler endeks üzerinde önemli etkiler oluşturabilir. Yatırım fonu ve portföy yöneticileri tarafından referans endeks olarak kullanılır. BIST 100 endeksi, yerli ve yabancı yatırımcılar için takip edilmesi gereken bir performans ölçütü olmasının yanı sıra önemli bir yatırım aracıdır.
- Endekse bağlı fonlar veya vadeli işlem sözleşmeleri aracılığıyla BIST 100’e yatırım yapılabilir. Endeksi oluşturan şirketler her çeyrekte gözden geçirilir ve endekse dahil edilecek veya çıkarılacak şirketler belirlenir. Bu sayede, endeks güncelliğini korur. BIST 100, Borsa İstanbul’un önemli endekslerinden BIST 30 ve BIST 50 endekslerine dahil payları da kapsar. Endeksin işlem sembolü XU100’dür.
BIST 100’e Dahil Şirketler Nasıl Seçilir?
- Borsa İstanbul’da işlem gören paylar yılda 4 kez gözden geçirilerek BIST 100 endeksinde yer alacak hisseler belirlenir. Ulusal Pazar’da işlem gören şirketler, Kurumsal Ürünler Pazarı’nda işlem gören gayrimenkul yatırım ortakları ve girişim sermayesi yatırım ortakları payları arasında bu seçim işlemi gerçekleştirilir.
- Fiili dolaşımdaki paylar (FDP), piyasa değeri ve günlük ortalama işlem hacmine göre büyükten küçüğe sıralanarak her iki sıralamada da üst sıralarda yer alan hisse senetleri endekse dâhil edilir. Dönemsel değişiklikler, ilgili endeks dönemi başlamadan en az 10 gün önce ilan edilir.
- BIST 100 endeksinde yer alacak şirket hisse senetleri, yalnızca A ve B grubuna ait hisselerden seçilir. Yani C ve D grubu, BIST 100’e dâhil edilmemektedir. C ve D grubunda yer alan hisseler, A ve B grubundakilere nazaran daha fazla risk barındırır.
- BIST 100 endeksi; Ocak-Mart, Nisan-Haziran, Temmuz-Eylül, Ekim-Aralık olacak şekilde 3 ayda bir yeniden belirlenmektedir.
BIST 100, Türkiye sermaye piyasalarının nabzını tutan ve yatırımcılar için rehber niteliği taşıyan en önemli endekslerden biridir. Hem bireysel hem kurumsal yatırımcılar için piyasanın genel eğilimini anlamada güçlü bir göstergedir. Endeksin yükselmesi ya da düşmesi, yatırımcı duyarlılığını ve ülke ekonomisine olan güveni doğrudan etkileyebilir. Bu nedenle, borsa ile ilgilenen herkesin BIST 100 endeksini düzenli olarak takip etmesi faydalı olacaktır.
