MSCI Endeksi Nedir? MSCI Endeksi Neye Göre Belirlenir?
MSCI Endeksi, dünyanın en büyük finansal hizmet sağlayıcılarından biri olan MSCI Inc. (Morgan Stanley Capital International) tarafından hesaplanan, küresel hisse senedi piyasalarını temsil eden önemli bir endekstir. Yatırım fonları, portföy yöneticileri ve kurumsal yatırımcılar tarafından piyasa takibi, performans ölçümü ve yatırım kararı süreçlerinde sıkça kullanılır.
MSCI Endeksi Nedir?
MSCI Endeksi, farklı ülkelerin ve bölgelerin sermaye piyasalarını analiz ederek belirli kriterlere göre şirketleri gruplandıran ve bu grupları endeks hâline getiren bir göstergedir. Bu endeksler, yatırımcılara:
- Belirli bir ülkenin ya da bölgenin piyasa performansını takip etme
- Yatırım stratejilerini şekillendirme
- Karşılaştırma (benchmark) yapma
- Endeks bazlı yatırım fonları oluşturma
gibi amaçlarla hizmet eder.
MSCI’nin En Bilinen Endeksleri:
- MSCI World (Dünya) Endeksi: Gelişmiş ülkelerdeki büyük ve orta ölçekli şirketleri kapsar.
- MSCI Emerging Markets (Gelişmekte Olan Piyasalar) Endeksi: Türkiye’nin de dahil olduğu gelişmekte olan ülkelerin borsalarındaki şirketleri içerir.
- MSCI ACWI (All Country World Index): Hem gelişmiş hem gelişmekte olan ülkeleri kapsar.
- MSCI Türkiye Endeksi: Türkiye’deki hisse senetlerini temsil eder.
MSCI Endeksi Neye Göre Belirlenir?
MSCI endeksleri, belirli kriterlere göre seçilmiş şirketlerin piyasa değerleri ve işlem hacimlerine dayalı olarak oluşturulur. Endeksin içeriği düzenli olarak güncellenir ve yatırımcıların ilgisini çeken ülkeler ve sektörler göz önünde bulundurulur.
MSCI Endeksleri Belirlenirken Dikkate Alınan Kriterler:
1. Piyasa Değeri (Market Capitalization)
- Şirketlerin toplam piyasa değerleri, endekste yer alma ihtimalini doğrudan etkiler.
- Genellikle büyük (large-cap) ve orta büyüklükteki (mid-cap) şirketler endekse dahil edilir.
2. Fiili Dolaşımdaki Hisse Sayısı (Free Float)
- Sadece halka açık ve işlem görebilir nitelikteki hisseler dikkate alınır.
- Şirketin gerçek yatırımcılar arasında işlem gören kısmı hesaplamada esas alınır.
3. Likidite (İşlem Hacmi ve Sıklığı)
- Yüksek işlem gören, yani likit hisseler tercih edilir.
- Düşük hacimli ve az işlem gören şirketler endekse alınmaz.
4. Yabancı Yatırımcı Erişimi
- MSCI, yabancı yatırımcıların o ülke piyasasına kolay erişip erişemediğini değerlendirir.
- Sermaye kontrolleri veya yatırım kısıtlamaları olan ülkeler negatif etkilenebilir.
5. Yasal ve Kurumsal Altyapı
- Ülkenin yasal sistemi, yatırımcı koruma düzenlemeleri ve şeffaflık düzeyi de değerlendirilir.
- Gelişmiş kurumsal yapıya sahip ülkeler, MSCI tarafından daha olumlu değerlendirilir.
MSCI Endeksi Neden Önemlidir?
- Yatırım Kararlarını Etkiler: MSCI endeksleri, trilyonlarca dolarlık yatırım fonlarının yönlendirildiği göstergelerdir. Bir ülke MSCI endeksine girerse, o ülkeye yatırımcı ilgisi artabilir.
- Piyasa Performansını Gösterir: Uluslararası yatırımcılar için bir ülke ekonomisinin veya borsasının sağlığını analiz etmede önemli bir göstergedir.
- Yabancı Sermaye Girişi Sağlar: Bir ülkenin MSCI Gelişmekte Olan Ülkeler Endeksi’nde yer alması, yabancı fonların o ülkedeki hisse senetlerine yatırım yapma eğilimini artırır.
- Endekse Dayalı Ürünlerin Tabanıdır: ETF’ler (Borsa Yatırım Fonları) ve diğer endeks bazlı ürünler genellikle MSCI endekslerine göre yapılandırılır.
MSCI Endeksi ile İlgili Türkiye’nin Durumu
Türkiye, MSCI Gelişmekte Olan Ülkeler Endeksi (Emerging Markets) içinde yer alır. Ancak zaman zaman piyasa yapısı, yabancı yatırımcı kısıtlamaları ve döviz kontrolleri gibi nedenlerle “izleme listesine” alınabilir. Bu durum, Türkiye’nin endeksteki yerini kaybetme riskini gündeme getirir ve sermaye giriş-çıkışlarını etkileyebilir.
MSCI Endeksi, küresel yatırım kararlarını yönlendiren, hisse senedi piyasalarını karşılaştırmalı olarak değerlendiren güçlü bir araçtır. Piyasa değeri, likidite, yabancı yatırımcı erişimi ve yasal altyapı gibi kriterlerle belirlenen bu endeksler, ülkelerin yatırım cazibesini ölçmekte ve çok uluslu yatırım stratejilerinin merkezinde yer almaktadır. Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler için MSCI endeksindeki pozisyon, uluslararası yatırımcıların ilgisini doğrudan etkileyen kritik bir göstergedir.
