Resesyon Nedir?
Resesyon, bir ekonomide en az iki çeyrek üst üste negatif büyüme (daralma) yaşanması durumudur. Bu dönemde toplam üretim, istihdam, tüketim ve yatırımlarda ciddi bir azalma görülür. Başka bir deyişle, ülke ekonomisi küçülmeye başlar ve genel ekonomik faaliyetlerde yavaşlama meydana gelir.
Resesyonun Temel Belirtileri
- Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) büyümesinin negatif olması
- İşsizlik oranlarında artış
- Tüketici güveninde düşüş
- Sanayi üretiminde ve yatırımlarda azalma
- Finansal piyasalarda dalgalanma
- Enflasyonun yavaşlaması ya da yer yer deflasyon (fiyatların düşmesi)
Resesyonun Nedenleri
- Talep Düşüşü: Tüketicilerin harcamalarını kısması sonucu üretimin azalması
- Yatırımların Azalması: İşletmelerin ekonomik belirsizlik nedeniyle yeni yatırımlardan kaçınması
- Finansal Krizler: Bankacılık sektöründeki krizler, kredi akışını durdurarak ekonomik durgunluk yaratabilir
- Faiz Oranlarının Yükselmesi: Merkez bankalarının enflasyonla mücadele amacıyla faizleri artırması tüketimi ve yatırımı düşürebilir
- Küresel Ekonomik Şoklar: Pandemi, savaş, enerji krizi gibi dışsal faktörler
Resesyonun Sonuçları
- İşsizlik oranı artar, özellikle düşük vasıflı işçiler daha çok etkilenir
- Şirket iflasları ve gelir kayıpları artar
- Devlet gelirleri azalır, bütçe açıkları büyüyebilir
- Hanehalkı harcamaları düşer, tüketici güveni sarsılır
- Sosyal sorunlar (yoksulluk, eşitsizlik, psikolojik etkiler) derinleşebilir
Resesyondan Çıkış Yolları
- Merkez bankalarının faiz indirimi ve para arzını artırması
- Devletin mali teşvikleri: Vergi indirimleri, kamu harcamalarının artırılması
- İstihdam destekleri ve üretimi canlandırıcı politikalar
- İhracatın teşviki yoluyla dış talebin artırılması
Resesyon, ekonomik büyümenin geçici olarak durduğu veya tersine döndüğü doğal bir süreçtir. Her ne kadar olumsuz etkiler yaratsa da doğru politikalarla kontrol altına alınabilir. Resesyon dönemleri, hem hükümetler hem de bireyler için tasarruf, planlama ve esneklik gerektiren dönemlerdir. Ekonomik dalgalanmaların doğal bir parçası olan resesyonlar, aynı zamanda uzun vadede toparlanma ve yeniden yapılanma fırsatları da sunar.