Altın/Petrol Rasyosundaki Yükseliş Kriz Sinyali mi? Orta Doğu’daki Gelişmelerin Piyasalara Etkisi
Altın/petrol rasyosu, geçmişte yaşanan krizlerden önce yükselerek kriz sinyalleri vermesiyle biliniyor. Pandemi sonrası en yüksek seviyelerine ulaşan bu oran, özellikle Orta Doğu’da artan gerilimlerle birlikte dikkat çekiyor. İsrail’in Lübnan’a gerçekleştirdiği askeri saldırılar sonrası Orta Doğu’daki jeopolitik gerilim, küresel ekonomi ve yatırım araçları üzerinde ciddi etkiler yaratmaya başladı. Bu gelişmelerle birlikte emtia fiyatlarındaki dalgalanmalar da hız kazandı.
Bir yıldır devam eden savaşın etkisiyle petrol fiyatları ortalama yüzde 20 gerilerken, altın, gümüş ve bakır gibi değerli metallerin fiyatlarında artış gözleniyor. Bu durum, altın/petrol rasyosunu yükseltti ve oran, yıllık ortalaması 16 olan seviyeden 40’a yaklaştı. Tarihteki krizler öncesinde de görülen bu tür yükselişler, yeni bir kriz dalgası ihtimalini gündeme getiriyor.
Altın/Petrol Rasyosu Nedir ve Neden Önemlidir?
Altın/petrol rasyosu, altın ons fiyatının bir varil ham petrol fiyatına bölünmesiyle hesaplanır ve bir ons altınla kaç varil petrol alınabileceğini gösterir. Tarihsel olarak bu oran genellikle 10 ila 30 arasında seyretmiştir, ancak oran 30’un üzerine çıktığında piyasalarda endişe oluşmaya başlar. Rasyonun krizlerin habercisi olarak görülmesinin nedeni, kriz dönemlerinde altının güvenli liman olarak görülüp değer kazanması, petrolün ise talep azalmasıyla fiyat kaybetmesidir.
Geçmiş Krizlerde Altın/Petrol Rasyosu
1990’lı yılların Latin Amerika Krizi, 1997 Asya Döviz Krizi, 2008 Küresel Finansal Krizi ve 2009 Avrupa Borç Krizi gibi dönemlerde altın/petrol rasyosu 40 seviyelerine ulaşarak krizlerin habercisi olmuştu. Pandemi döneminde de rasyo 2020 yılında 91 ile tüm zamanların en yüksek seviyesine çıkmıştı.
Mevcut Durum: Yeni Bir Kriz Mi?
Pandemi sonrası en yüksek seviyelere yeniden ulaşan altın/petrol rasyosu, 40’a yaklaşarak piyasa koşullarının yeni bir krize işaret edip etmediği sorularını gündeme getiriyor. Orta Doğu’da süregelen jeopolitik krizlerin etkisiyle rasyodaki artışın devam edip etmeyeceği merak ediliyor.
Altın ve Petrol Fiyatlarının Geleceği
Bank of America, altın fiyatlarının yükselişini sürdürerek gelecek yıl ons başına 3 bin dolar seviyesine ulaşabileceğini öngörüyor. Aynı dönemde petrol fiyatları, özellikle Çin ekonomisindeki yavaşlama nedeniyle düşük talep baskısı altında. Çin’in ekonomik durumu, petrol fiyatlarının geleceğinde belirleyici rol oynayacak. OPEC+ ülkelerinin en büyük ithalatçısı olan Çin’deki talep düşüşü, şu anda jeopolitik gerginliklerin etkisini dengeliyor.
Altın/petrol rasyosundaki bu yükselişin, küresel piyasalar üzerinde oluşturacağı baskı ve kriz olasılığı ise yakından takip ediliyor.