Borsada Başlıca Emir Tipleri Nelerdir?


Borsada işlem yaparken kullanılan başlıca emir tipleri, yatırımcıların farklı stratejiler ve hedeflere göre alım-satım işlemlerini daha etkili bir şekilde gerçekleştirmelerini sağlar. İşte borsada yaygın olarak kullanılan başlıca emir tipleri:

1. Piyasa Emri (Market Order)

  • Tanım: Piyasa emri, mevcut piyasa fiyatı üzerinden anında alım veya satım yapılmasını sağlayan emir tipidir. Yani, yatırımcı borsa ekranındaki anlık fiyat üzerinden işlem gerçekleştirmek istediğinde bu emri kullanır.
  • Özellikler:
    • Hızlı ve anında işlem yapılmasını sağlar.
    • Fiyat garantisi yoktur, emir verildiği anki piyasa fiyatından işlem gerçekleşir.
    • Genellikle acil alım-satım işlemleri için tercih edilir.

2. Limit Emri (Limit Order)

  • Tanım: Limit emri, belirli bir fiyat seviyesinden alım veya satım yapmak amacıyla kullanılan bir emir tipidir. Alım emrinde fiyat belirlenir ve bu fiyat veya daha düşük seviyelerden alım gerçekleşir; satım emrinde ise belirlenen fiyat veya daha yüksek seviyelerde satış yapılır.
  • Özellikler:
    • Fiyat garantisi sağlar, ancak işlem garantisi yoktur.
    • Yatırımcı, istediği fiyat seviyesinden işlem yapar. Emir, ancak belirlenen fiyat gerçekleştiğinde işleme alınır.
    • Daha kontrollü alım-satım stratejileri için uygundur.

3. Stop Emir (Stop Order)

  • Tanım: Stop emri, belirli bir fiyat seviyesine ulaşıldığında piyasa emrine dönüşen bir emir tipidir. Genellikle zarar durdurma veya karı koruma amaçlı kullanılır.
  • Özellikler:
    • Fiyatın belirli bir seviyeye düşmesi veya yükselmesi durumunda işlem otomatik olarak gerçekleştirilir.
    • Yatırımcı, piyasada hızlı fiyat değişikliklerine karşı korunmuş olur.
    • Stop Loss (Zarar Durdur) ve Stop Limit olarak iki türde kullanılabilir.

4. Stop-Limit Emri (Stop-Limit Order)

  • Tanım: Stop-Limit emri, hem stop hem de limit fiyatı içeren bir emir tipidir. Stop fiyatına ulaşıldığında limit fiyat devreye girer ve emir, bu limit fiyatı üzerinden işleme alınır.
  • Özellikler:
    • Stop fiyatı, işlemi tetikleyen fiyat seviyesidir.
    • Limit fiyatı ise işlem yapılmak istenen maksimum/mimimum fiyat seviyesidir.
    • Daha kontrollü risk yönetimi sağlar, ancak fiyat ani değişiklik gösterirse emir gerçekleşmeyebilir.

5. Durdurmalı Emir (Trailing Stop Order)

  • Tanım: Durdurmalı emir, stop fiyatının piyasa hareketine göre otomatik olarak güncellenmesini sağlayan bir emir tipidir. Fiyat yatırımcının lehine ilerledikçe, stop fiyatı da yatırımcı tarafından belirlenen bir yüzde veya miktar kadar değişir.
  • Özellikler:
    • Kârı maksimize etmeye ve zararı minimize etmeye çalışır.
    • Fiyatlar artarken durdurma fiyatı da artar, ancak fiyat düşmeye başladığında durdurma fiyatı sabitlenir.
    • Yatırımcıların sürekli piyasayı takip etmeden pozisyonlarını korumalarına olanak tanır.

6. İptale Kadar Geçerli Emir (Good Till Cancelled – GTC)

  • Tanım: Bu emir tipi, yatırımcının emri iptal edene kadar geçerli kalacak bir emir tipidir. Limit fiyatlı alım veya satım emirleri genellikle bu şekilde verilir.
  • Özellikler:
    • Emrin belirli bir gün sınırı yoktur, iptal edilene kadar aktif kalır.
    • Yatırımcı istediği fiyattan işlem yapmak isteyene kadar bu emir borsada beklemeye alınır.
    • Genellikle sabırlı yatırımcılar tarafından tercih edilir.

7. Günlük Emir (Day Order)

  • Tanım: Günlük emir, yalnızca işlem yapılmak istenen gün boyunca geçerli olan bir emir tipidir. Gün sonuna kadar gerçekleşmezse otomatik olarak iptal edilir.
  • Özellikler:
    • Emir yalnızca o gün geçerlidir; başka bir güne aktarılmaz.
    • Gün içi stratejilerde kullanılan yaygın bir emir tipidir.
    • Yatırımcılar kısa vadeli fırsatları değerlendirmek için bu emir türünü kullanır.

8. Kısmi Emir (Fill or Kill – FOK)

  • Tanım: Kısmi emir, verilen miktarın tamamı gerçekleşmezse işlemin tamamen iptal edilmesi gerektiğini belirten bir emir tipidir.
  • Özellikler:
    • Emir ya tamamen gerçekleşir ya da hiç gerçekleşmez.
    • Yatırımcılar genellikle büyük miktarda işlem yapmak istediklerinde bu emir tipini kullanır.
    • Küçük parçalı işlemler istemeyen yatırımcılar için uygundur.

9. Tümünü İptal Et (Immediate or Cancel – IOC)

  • Tanım: Emir verildiği anda ne kadar gerçekleştirilebilirse o kadarı işleme alınır; kalan kısım iptal edilir.
  • Özellikler:
    • Kısmen gerçekleşir, ancak kalan miktar hemen iptal edilir.
    • Hızlı işlemler için uygundur.
    • Piyasada anlık olarak fiyat hareketlerinden faydalanmak isteyen yatırımcılar bu emir tipini tercih edebilir.

10. Açılış/Kapanış Fiyatlı Emirler (At the Opening/At the Close Orders)

  • Tanım: Açılış veya kapanış fiyatlı emirler, piyasadaki açılış veya kapanış fiyatları üzerinden alım veya satım yapılmasını sağlayan emir tipleridir.
  • Özellikler:
    • Açılış ve kapanış seansları sırasında geçerli olan emirlerdir.
    • Günün ilk veya son fiyatı üzerinden işlem yapma stratejisi olan yatırımcılar tarafından kullanılır.

Bu emir tipleri, yatırımcıların borsadaki alım-satım işlemlerini stratejik olarak yönetmelerine ve piyasa hareketlerine göre esnek şekilde işlem yapmalarına yardımcı olur. Doğru emir tipi, yatırımcının hedeflerine, risk toleransına ve piyasa koşullarına göre değişir.

Shares:
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir