İçerikler

FATCA (Yabancı Hesap Vergisi Uyum Yasası) ve KKTC’deki Uygulamaları

2 hafta ago
2 mins
1,6K Views

FATCA (Yabancı Hesap Vergisi Uyum Yasası) ve KKTC’deki Uygulamaları

1. FATCA Nedir?

Yabancı Hesap Vergisi Uyum Yasası (Foreign Account Tax Compliance Act – FATCA) 2010 yılında ABD tarafından yürürlüğe konulan ve 2014’ten itibaren uygulanmaya başlanan bir düzenlemedir.
FATCA’nın temel amacı, ABD vatandaşlarının ve ABD vergi mükellefi olan kişilerin yurt dışındaki finansal hesaplarını ABD Gelir İdaresi’ne (IRS) bildirmesini zorunlu kılmaktır.

Aynı zamanda FATCA kapsamında yabancı finansal kuruluşlar (Foreign Financial Institutions – FFIs) ve belirli tüzel kişiler (Non-Financial Foreign Entities – NFFEs), ABD’li müşterileri hakkında bilgi vermek zorundadır.
Uyumsuzluk durumunda, ABD kaynaklı gelirlerden %30 stopaj vergisi kesilebilir.

2. FATCA Kapsamına Giren Kişiler ve Bildirim Zorunlulukları

FATCA, ABD kişileri (U.S. Persons) olarak kabul edilen birey ve kuruluşları kapsar:

  • ABD vatandaşları (çifte vatandaşlar dahil)
  • ABD’de oturma iznine sahip kişiler (Green Card sahipleri)
  • ABD’de belirli bir süre boyunca yaşayanlar (Substantial Presence Test ile belirlenen kişiler)
  • ABD’de kayıtlı şirketler, ortaklıklar ve vakıflar

ABD kişileri, aşağıdaki raporları IRS’ye sunmak zorundadır:

  1. FBAR (FinCEN Form 114) – Yabancı Banka Hesap Bildirimi:
    • Yurt dışındaki hesap bakiyesi 10.000 USD’yi aşarsa beyan zorunludur.
    • ABD Hazine Bakanlığı’na bağlı FinCEN aracılığıyla raporlanır.
  2. IRS Form 8938 – Yabancı Finansal Varlık Bildirimi:
    • ABD’de yaşayanlar için eşik değer:
      • Bekâr bireyler: 50.000 USD (yıl sonunda) veya 75.000 USD (yıl içinde herhangi bir zamanda)
      • Evli bireyler: 100.000 USD (yıl sonunda) veya 150.000 USD (yıl içinde herhangi bir zamanda)
    • ABD dışında yaşayanlar için eşik değer:
      • Bekâr bireyler: 200.000 USD (yıl sonunda) veya 300.000 USD (yıl içinde herhangi bir zamanda)
      • Evli bireyler: 400.000 USD (yıl sonunda) veya 600.000 USD (yıl içinde herhangi bir zamanda)

3. FATCA Uyumsuzluğunun Cezaları

FATCA’ya uymamanın ciddi mali yaptırımları vardır:

  • FBAR Bildiriminde Eksiklik:
    • Kasıtlı ihlal: 100.000 USD veya hesap bakiyesinin %50’si (hangisi yüksekse)
    • Bilmeden yapılan ihlal: 10.000 USD’ye kadar ceza
  • IRS Form 8938 Beyan Eksikliği:
    • 10.000 USD temel ceza
    • IRS talebine rağmen beyan edilmezse ek 50.000 USD ceza
  • Finansal Kuruluşlara Uygulanan Yaptırımlar:
    • ABD kaynaklı gelirlerden %30 stopaj vergisi kesilebilir.

4. FATCA KKTC’de Nasıl İşliyor?

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), ABD ile doğrudan bir Hükümetler Arası Anlaşma (IGA) imzalamamıştır.
Bu nedenle, KKTC’de FATCA uygulamaları doğrudan IRS ile yapılan bireysel banka anlaşmaları üzerinden yürütülmektedir.

KKTC’deki Bankalar İçin FATCA Uyumluluğu

  1. IRS’ye Doğrudan Kayıt ve Raporlama
    • KKTC’deki bazı bankalar, ABD Gelir İdaresi (IRS) ile doğrudan anlaşma yaparak ABD kişilerine ait hesapları raporlamaktadır.
  2. Sınırlı Yabancı Finansal Kuruluş (LFFI) Statüsü
    • KKTC’deki bazı bankalar “Sınırlı Yabancı Finansal Kuruluş” (Limited Foreign Financial Institution – LFFI) statüsüne sahiptir.
    • Bu statüde olan bankalar ABD vatandaşlarına yeni hesap açmaz, ancak mevcut hesapların kullanımına izin verebilir.

5. KKTC’de Yaşayan Türkler İçin FATCA’nın Önemi

KKTC’de yaşayan ve ABD vatandaşlığı veya Green Card sahibi olmayan Türk vatandaşları için FATCA doğrudan bir yükümlülük getirmemektedir. Ancak, ABD vatandaşlığı veya ABD vergi mükellefi olan Türkler için durum farklıdır.

ABD Bağlantısı Olan KKTC’deki Türkler İçin Durum
Aşağıdaki kriterlerden herhangi birini sağlayan KKTC’de yaşayan Türkler, FATCA kapsamına girebilir:

  • ABD vatandaşlığı veya çifte vatandaşlık sahibi olmak
  • Green Card sahibi olmak
  • ABD’de vergi beyanında bulunmak (örneğin ABD’de gelir elde etmek)
  • ABD’de bir banka hesabına sahip olmak

Eğer ABD bağlantınız yoksa, KKTC’de banka hesabınızın FATCA kapsamında IRS’ye bildirilme zorunluluğu yoktur.

6. Türkiye ve KKTC’de FATCA ile CRS (Otomatik Bilgi Değişimi) Farkı

FATCA sadece ABD vatandaşları ve ABD vergi mükellefleri için geçerliyken, CRS (Common Reporting Standard – Ortak Raporlama Standardı) çok daha geniş bir bilgi paylaşım sistemidir.

  • Türkiye, FATCA ve CRS kapsamında vergi bilgilerinin otomatik paylaşımına taraf olmuştur.
  • KKTC ise CRS kapsamında değildir, ancak FATCA’ya uyumlu finansal işlemler yürütmektedir.

Bu nedenle, KKTC’de yaşayan bir Türk’ün ABD vatandaşlığı veya ABD ile finansal bağlantısı yoksa, FATCA veya CRS kapsamında herhangi bir yükümlülüğü bulunmamaktadır.

FATCA, ABD vatandaşlarının ve ABD vergi mükelleflerinin yurt dışındaki finansal hesaplarını gizlemelerini önlemek için oluşturulmuş sıkı bir vergi uyumluluk yasasıdır.
Türkiye, ABD ile FATCA anlaşmasını imzalamışken, KKTC’de doğrudan bir anlaşma bulunmamaktadır.
Bu yüzden, KKTC’deki bankalar ya IRS ile doğrudan kayıt yaptırarak uyum sağlamakta ya da ABD kişileriyle sınırlı işlem yapmaktadır.

Öneriler:

  • ABD vatandaşı veya ABD vergi mükellefi iseniz, KKTC’de banka hesabı açmadan önce FATCA uyumluluğunuzu kontrol edin.
  • ABD ile finansal bağlantınız yoksa, FATCA sizin için bir yükümlülük oluşturmaz.
  • KKTC’de banka hesabı açarken, bankanızın FATCA politikalarını araştırın.

FATCA uyumluluğu konusunda emin değilseniz, bir vergi danışmanı veya muhasebeci ile görüşmeniz tavsiye edilir.

Shares: